Commissie Gelderland

Doetinchem Brouwerskamp

Bond Heemschut zet zich al sinds 1911 in voor het behoud van cultureel erfgoed

Hofje Brouwerskamp Doetinchem is nu definitief een monument

14 september 2022 – Het goede nieuws hing al een beetje in de lucht want het hofje deed mee aan de Open Monumentendag maar de gemeente Doetinchem moest nog een formeel besluit nemen. Dat besluit kon dinsdag 13 september openbaar gemaakt worden. Hofje Brouwerskamp is toegevoegd aan de monumentenlijst van de gemeente Doetinchem!

In januari schakelde bewoonster Annette Holleman de pers in omdat ze uit een brief van woningbouwvereniging Sité de conclusie trok dat het hofje gesloopt zou kunnen worden. Het persbericht leidde tot een samenwerkingsverband van bewoners, de historische vereniging Deutekom en de erfgoedbeschermers Heemschut en Cuypersgenootschap. Zij verzochten de gemeente met klem om het hofje te beschermen. De gemeente liet daarop een cultuurhistorisch waardenonderzoek instellen. Het resultaat was zeer positief, het hofje scoorde hoog op alle criteria.

Die samenwerking is dus beloond. In ons eerste bericht schreven we ““Met kerst sturen we elkaar allemaal een kaartje” vertelt Annette Holleman, bewoonster van het hofje Brouwerskamp in het centrum van Doetinchem. “” Deze mooie traditie kan zo voortgezet worden en toegevoegd worden aan de cultuurhistorische waarden van het complex.

Advies: Gemeentelijk monument

24 juni 2022 – Vandaag ontvingen we van de gemeente een exemplaar met het resultaat van het uitgevoerde onderzoek: cultuurhistorische quickscan en monumentale waardebepaling: wooncomplex Brouwerskamp in Doetinchem.
Uit het rapport van het Monumenten Adviesbureau: Op basis van bovenstaande criteria en waardering komt het complex van de Brouwerskamp in aanmerking voor bescherming als gemeentelijk monument. (Op de diverse criteria is gemiddeld hoog gescoord). Dat ziet er positief uit. De Gelderlander en Monumentaal hebben er ook aandacht aangegeven.

Naar Cultuurhistorische quickscan Brouwerskamp Doetinchem

Bezwaarschrift niet ontvankelijk

23 mei 2022 – De gemeente Doetinchem laat via een brief weten dat het bezwaarschrift niet ontvankelijk is maar dat er nog wel antwoord wordt gegeven op het verzoek om het hofje als gemeentelijk monument toe te wijzen.

Cultuurhistorisch onderzoek

15 mei 2022 – Woningbouwvereniging Sité laat de bewoners in een brief weten dat er een cultuurhistorisch onderzoek zal plaatsvinden. Als reden wordt opgegeven dat erfgoedorganisaties willen dat de gemeente Doetinchem het hofje als gemeentelijk monument aanwijst.

Doetinchem legt verantwoordelijkheid bij woningbouwvereniging

13 maart 2022 – De gemeente Doetinchem heeft via een brief laten weten dat het hofje op termijn – als het bestemmingsplan Parapluherziening cultuurhistorie 2022 van kracht is – niet meer bij recht gesloopt mag worden. De gemeente schrijft dat een waardestellend onderzoek onder de verantwoordelijkheid van de eigenaar, in dit geval woningbouwvereniging Sité valt.

Heemschut en de erfgoedorganisaties dienen een bezwaarschrift in omdat de gemeente de ingediende brief niet volgens haar eigen procedures heeft behandeld. Het verzoek was om het hofje aan te wijzen als gemeentelijk monument. De gemeente heeft geen antwoord gegeven op deze vraag.

Opkomen voor hofje uit de wederopbouwperiode

14 januari 2022 – “Met kerst sturen we elkaar allemaal een kaartje” vertelt Annette Holleman, bewoonster van het hofje Brouwerskamp in het centrum van Doetinchem. Het is gebouwd in 1951 als bejaardencomplex met een hoofdgebouw en drie blokken van identieke huizen die samen een carré vormen. In het midden staan vier monumentale acaciabomen in een besloten plantsoen met gras en hagen. Hoewel de woningen klein zijn, is het geheel royaal opgezet, vrij ruim voor deze tijd en daarom wordt het bedreigd.

De woningbouwvereniging, die het complex bezit, heeft het reguliere onderhoud al geruime tijd uitgesteld en gaat onderzoeken of de huizen verduurzaamd kunnen worden of dat het goedkoper is om ze te vervangen, slopen is een serieuze optie. Tevens wordt bekeken of er in het plantsoen ruimte zou zijn voor extra woningen. Van een hofje is dan geen sprake meer.
Het hofje heeft geen monumentenstatus maar is wel opgenomen in een rapport van de gemeente Doetinchem waarin cultuurhistorische objecten zijn vastgelegd met als doel deze te beschermen. Sloop zou dus niet aan de orde mogen zijn, maar Heemschut, de Historische Vereniging Deutekom en het Cuypersgenootschap zijn uit voorzorg toch een procedure gestart om de gebouwen beter te beschermen, met als doel een gemeentelijke monumentenregistratie.

Het complex is een goed voorbeeld van kleinschalige stedelijke ontwikkeling in de wederopbouwperiode. Alle huisjes zijn identiek, hier speelt de kracht van de herhaling, de schoorstenen, de “paardenvoordeuren”, smeedijzeren sierhekken op gemetselde consoles als afscheiding en het subtiele metselwerk, alles ingetogen in die mooie Hollandse traditie van hofjes voor alleenstaanden.
Tijdens het bezoek spreken diverse bewoners ons aan, ze zijn blij dat wij opkomen voor “hun hofje”.