Monumentale AKU fontein in Arnhem blijft monumentaal
13 oktober 2021 Dankzij jarenlange inzet van Heemschut en andere erfgoedbeschermers blijft dit monumentale kunstwerk waarvoor het is gemaakt, behouden voor de toekomst, het wordt niet gesloopt en het wordt ook geen fietsenstalling!
De gemeenteraad heeft deze week besloten dat het monument met spoed wordt opgeknapt.
Het kunstwerk is in 1961 geplaatst, ontworpen door de architect Henk Brouwer (1920-1974) en geschonken door Algemene Kunstzijde Unie (AKU), ter gelegenheid van haar 50-jarig bestaan, aan de stad Arnhem. De AKU is een voorloper van het huidige bedrijf AkzoNobel. Het kunstwerk bestaat uit een fontein in een blauw gekleurd bassin. Middenin staat een sokkel met daarop het beeld ‘Libelle’ van de kunstenaar Shinkichi Tajiri. Daarnaast staat een overdekte galerij met centraal een patio met zitbanken. In 2017 is het complex, mede op aandrang van Heemschut, als rijksmonument in het register genoteerd.
Het monument is een sprankelend voorbeeld van kunst uit de wederopbouwperiode, het plein vormt het hart van het winkelgebied waar mensen elkaar ontmoeten, uitrusten, afkoelen op hete dagen of gewoon genieten, dat is waar kunst voor is gemaakt.
Sloopaanvraag pergola AKU-fontein ingetrokken
2 oktober 2018 De gemeente Arnhem heeft de aanvraag voor de sloopvergunning van de pergola bij de AKU-fontein op het Gele Rijdersplein ingetrokken. Heemschut is blij met het afstel en hoopt dat de gemeente helemaal afziet, want de sloop is onzinnig.
Volgens de gemeente is de omstreden sloop van de overkapping op dit moment nog niet noodzakelijk omdat binnen de omheining de geelgouden kubus is geplaatst. Die blijft een jaar staan. Zodra bekend is wat er daarna met de ruimte gaat gebeuren, zal de gemeente de sloopvergunning opnieuw indienen. In de kubus worden de komende maanden tal van activiteiten op het gebied van zang, dans en theater gehouden. Ook zullen er kleine exposities plaatshebben.
Het eerste evenement is gepland op donderdag 4 en vrijdag 5 oktober.
Heemschut benadrukt dat fontein en overkapping een Gesamtkunstwerk vormen, een samenspel. De betekenis voor de wetenschap en de cultuurhistorische waarde worden aangehaald: ‘Arnhem heeft wellicht een ruwe diamant in handen waarmee zeer zorgvuldig moet worden omgegaan.’
Heemschut hoopt dat de gemeente helemaal afziet van de omstreden sloop.
Heemschut doet aangifte van vernieling AKU-fontein, Arnhem
17 september 2019 Heemschut heeft bij de politie aangifte gedaan van vernieling van de monumentale AKU-fontein in Arnhem. Bij het rijksmonument uit de Wederopbouwperiode is een bank verdwenen. Het vernielen van een rijksmonument is bij de wet strafbaar.
Met de aangifte wil de provinciale commissie Gelderland van Heemschut vooral een signaal afgeven. Er is in het recente verleden veel te doen geweest rondom de AKU-fontein. Tot voor kort waren er bij de gemeente Arnhem serieuze plannen tot (gedeeltelijke) sloop van de monumentale fontein. Dit tot afschuw van Heemschut.
Fontein, vijver, kunstwerk en plein zijn één kunstwerk met de status van rijksmonument. Oók de banken eromheen met de bijzondere bestrating, maken er onderdeel van uit.
En nu is er een betonnen bank verdwenen. Daarvoor is geen vergunning verleend. Het ensemble is met het verdwijnen van de bank aangetast.
Heemschut wil voorkomen dat delen van de AKU-fontein stilletjesaan worden weggehaald. De aangifte is een krachtig signaal.
In de Erfgoedwet is beschadiging of vernieling van een rijksmonument strafbaar gesteld. Met de aangifte bij de politie vraagt Heemschut om onderzoek naar de zaak te doen.
AKU-fontein
Op het Gele Rijders Plein is in 1961 een kunstwerk geplaatst, ontworpen door de architect Henk Brouwer (1920-1974) en geschonken door Algemene Kunstzijde Unie (AKU), ter gelegenheid van haar 50-jarig bestaan, aan de stad Arnhem. De AKU is een voorloper van het huidige bedrijf AkzoNobel. Het kunstwerk bestaat uit een fontein in een blauw gekleurd bassin. Middenin staat een sokkel met daarop het beeld ‘Libelle’ van de kunstenaar Shinkichi Tajiri. Daarnaast staat een overdekte galerij met centraal een patio met zitbanken.
Heemschut Gelderland hoopt dat AKU monument snel rijksmonument wordt!
29 juni 2016 Comité tot behoud van de AKU-fontein heeft bevestigd gekregen dat de procedure van aanwijzing tot rijksmonument is gestart.
De website IkhouvanArhem.nl meldt dat de procedure tot de aanwijzing van de AKU fontein, inclusief bassin, kunstwerk en de bijbehorende inrichting van het plein is afgerond. De minister van OCW Jet Bussemaker, vertegenwoordigd door de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed, heeft besloten de AKU fontein aan het Gele Rijdersplein te Arnhem aan te wijzen als rijksmonument.
Voorbescherming geregeld
Begin 2016 werd een start gemaakt met de aanwijzingsprocedure van de AKU fontein. Er werden adviezen opgevraagd bij de Raad voor Cultuur en de gemeente Arnhem. De AKU fontein kreeg daarmee voorbescherming.
Heemschut Gelderland
Heemschut Gelderland is positief over het besluit van de Minister om de AKU fontein als rijksmonument aan te wijzen. Heemschut ondersteunt dit initiatief volledig. Ze wacht de verdere ontwikkelingen in deze zaak af en hoopt dat er een goed plan komt waardoor het plein en de fontein snel gerestaureerd worden en het plein weer een mooi aangezicht krijgt.